Czasami widzę opór ze strony osób wierzących przed praktykowaniem uważności, wynikający ze strachu, że robią coś złego. A tak naprawdę mogą korzystać z dobrodziejstw, które niesie ze sobą uważność i równocześnie trzymać się swoich wartości, np. poprzez sięgnięcie do Notesu duchowego do spotkań ze Słowem.
Uważność (ang. mindfulness) oznacza celowe i świadome skierowanie uwagi w danym momencie na wybranej czynności czy doświadczeniu. Bez osądzania, bez przywiązywania się do chwili obecnej.
Jak pisze Marsha Linehan: jest to styl życia przytomnego, z szeroko otwartymi oczami. Bo często zamiast na chwilę obecną patrzymy na swoje myśli, emocje, na innych ludzi, na zmartwienia, przeszłość czy przyszłość…
Dlaczego warto praktykować uważność?
Nie bez przyczyny uwazność jest pierwszym, podstawowym modułem umiejętności DBT. Badania donszą, że praktyka uważności wpływa na:
emocje
Uważność powoduje poprawę regulacji emocji (w tym zmniejszenie lęku, depresji, gniewu i drażliwości).
ciało
Poprawia działanie systemu odpornościowego.
myśli
Regularna praktyka sprzyja również zmniejszeniu występowania rozpraszających i ruminujących myśli i zachowań. Dzięki temu człowiek nie pozostaje w tzw. błędnym kole, np. rozpamiętując życiowe porażki. Ułatwia koncentrację uwagi.
szczęście
Uważność wpływa na nasze lepsze samopoczucie i złagodzenie cierpienia psychicznego. Zwiększa odczuwanie przyjemności i pomaga wejść w stan tzw. przepływu (ang. flow).
Marsha linehan
Jest to styl życia przytomnego, z szeroko otwartymi oczami.
Uważność a religia katolicka
Co budzi wątpliwości osób wierzących? Uważność kojarzona jest z medytowaniem czy praktykami buddyjskimi. To fakt, sama Marsha zainspirowała się praktykami z Dalekiego Wschodu. Jednak same ćwiczenia uważności w terapii mogą być (i u mnie najczęściej bywają, gdy pracuję ze swoimi pacjentami) stosowane w oderwaniu od warstwy religijnej.
Równocześnie można praktykować uważność w oparciu o wartości, które dla katolików są istotne, np. korzystając z Notesu do spotkań ze Słowem, czyli Ewangelii z komentarzami grupy teologów i duchownych.
Notes jest wspólnym projektem Wydawnictwa Pallotinum i autorów bloga Maluczko: ks. Rafała Arciszewskiego, Małgorzaty Janiec, Marty Łysek, Natalii Polaniak, ks. Marka Solniczka, Magdaleny Stasiak, s. Magdaleny Wielgus MChR, Małgorzaty Wirkowskiej. Notes podzielony został na rozdziały zgodnie z podziałem na rozdziały w Ewangelii. Każdy z nich składa się z mniejszych fragmentów opatrzone komentarzem autorów. Na stronie obok mamy miejsce do notowania, co daje możliwość trochę innego doświadczenia Pisma Świętego.
Mój egzemplarz Notesu, czyli Ewangelię wg św. Jana, znajdziecie TUTAJ (kliknij, aby przejść do strony księgarni).
Jak korzystać z Notesu? Uważność w 3 krokach
Krok 1.
Na samym początku nie będę oryginalna, ale zachęcam do tego, abyś znalazł(a) sobie miejsce, w którym nikt nie będzie Ci przeszkadzał w chwili skupienia.
Znaleźć chwilę czasu we współczesnym zabieganym świecie nie jest łatwo. Ale warto! Gdy zatrzymasz się, weźmiesz głębszy oddech i skupisz na nim, to… Uwaga, uwaga! Już możesz uznać, że praktykujesz uważność! Bo świadomie koncentrujesz się na czymś.
Krok 2.
Zamknij oczy i zastanów się nad intencją, z którą siadasz do spotkania ze Słowem. Z czym zaczynasz? Czego potrzebujesz? Jakie emocje i myśli Ci towarzyszą? Co czujesz w ciele? Zaobserwuj swoje myśli, emocje i doświadczenia płynące z ciała.
Krok 3.
Jak sugerują autorzy, możesz pomodlić się do Ducha Świętego, a następnie przeczytać fragment Ewangelii i przygotowany komentarz. Spróbuj podczas czytania uważnie obserwować swoje myśli, impulsy, emocje i odczucia płynące z ciała.
Krok 4.
Zapisz swoje myśli i odczucia po przeczytaniu fragmentu z komentarzem. Może coś Cię zastanawia? Może masz jakieś skojarzenia? Opisz swoje obserwacje, np. „Pojawiła się w mojej głowie myśl, że …” albo „Gdy czytałam zdanie…, poczułam, że…”
Krok 5.
Narysuj ilustrację, ramkę, podkreśl to, co jest dla Ciebie ważne, co się w Tobie pojawiło. Tak jak potrafisz! Jedni w ramach relaksu kolorują mandale, a ja zachęcam do Bible journalingu – rysowania, kolorowania, ozdabiania, ilustrowania Pisma Świętego. Ze względu na jakość papieru Notes jest naprawdę dobry do tego typu praktyk.
Uważność jest bardzo ważną umiejętnością z punktu widzenia radzenia sobie z emocjami i budowania wartościowego życia (w przeciwieństwie do funkcjonowania na autopilocie). Dlatego do jej praktykowania zachęcam każdego, bez względu na wiarę. Notes duchowy do spotkań ze Słowem jest świetnym narzędziem do ćwiczenia się w uważności dla tych, który chcą być wierni swoim wartościom, a równocześnie budować szczęśliwe życie przy pomocy metod terapii opartych na dowodach naukowych.
Autorka tekstu
mgr Ola Radomska-Budnik - psycholożka, psychoterapeutka poznawczo - behawioralna (cert. PTTPB nr 1884). Pracuje terapeutycznie z osobami dorosłymi i nastolatkami, korzystając z terapii schematów, umiejętności DBT oraz Superhero Therapy (ACT). Swoją pasję do psychologii i fantastyki łączy w ramach podcastu i działań Fantastycznej Kozetki. Prywatnie realizuje pisarskie marzenia i spędza czas w fantastycznych światach gier fabularnych.
Funkcja trackback/Funkcja pingback